Θεσμική Διάσταση –Προοπτική
Δημήτρης Π. Παναγιωτόπουλος
Καθηγητής Αθλητικού Δικαίου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών,
Δικηγόρος, Πρόεδρος της International Association of Sports Law (IASL),
πρ Αντιπρόεδρος του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδος και Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών,
Επίτιμος Καθηγητής του Nanjing Science and Technology University,China.
Εισαγωγή
Η ευθύνη της Ελλάδος απέναντι στο μεγάλο θεσμό του οποίου είναι δημιουργός, τους Ολυμπιακούς Αγώνες, είναι πράγματι πολύ μεγάλη**, ανεξαρτήτως της θλιβερής έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι. Πρέπει να τονιστεί δε, ότι την κύρια ευθύνη για την απόλυτη αλλοίωση του πνεύματος της Ολυμπίας και την ταύτιση του με την Agenda της ΝΤΠ, την αθλιότητα της οποίας βιώνουμε έντονα εδώ και καιρό, έχει αποκλειστικά η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) ,καθότι οι διοργανωτές υποχρεούνται να βαδίζουν σύμφωνα με τα σχετικά πρωτόκολλα της ΔΟΕ τόσο κατά την έναρξη όσο και κατά τη λήξη των Αγώνων αυτών[1] . Η συμβολή των Ελλήνων στο σύγχρονο κόσμο των Ολυμπιακών Αγώνων, έγκειται ακριβώς στον τομέα της πνευματικής και πολιτισμικής συνεισφοράς, επίδρασης και επιρροής της ελληνικής σκέψης και παράδοσης στο σύγχρονο αυτό θεσμό[2], ώστε να είναι και να λέγονται οι Αγώνες Ολυμπιακοί [3].
Σε τι ακριβώς μπορεί να συνίσταται επομένως αυτή η συνεισφορά της μητρόπολης των Ολυμπιακών Αγώνων της Ολυμπίας και των Ελλήνων στους σύγχρονους Ολυμπιακούς και ιδιαίτερα μετά και αυτούς της Αθήνας του 2004; Είναι το μεγάλο ερώτημα και για να το απαντήσουμε θα πρέπει να προβούμε σε στοιχειώδη παρουσίαση της καταστάσεως και πτυχών του ελληνικού και του σύγχρονου διεθνούς θεσμού των Ολυμπιακών Αγώνων[4].
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες και στην Ήλιδα (Ολυμπία) όπως και στο σύγχρονο κόσμο αποτέλεσαν και αποτελούν θεσμό. Όπως όλοι γνωρίζουμε, για την σύσταση ή την ζωντανή παρουσία ενός θεσμού[5] απαιτείται η ύπαρξη τριών κυρίως στοιχείων ανάμεσα σε πολλά το λειτουργικό στοιχείο, δια του οποίου ικανοποιούνται ανάγκες και επιθυμίες ατομικές ή και συλλογικές και το συμβολικό στοιχείο, το οποίο αποτελεί το γιατί του θεσμού και προσδίδει νόημα στην ικανοποίηση των αναγκών και των επιθυμιών και καθορίζει τον ορίζοντα και την προοπτική του θεσμού αυτού , όπως και το ρυθμιστικό, καταστατικό στοιχεία που εξασφαλίζει τον τρόπο και τη λειτουργία του θεσμού. Η ύπαρξη τελικώς και η εν δυνάμει παρουσία του θεσμού λαμβάνει χώρα σε ένα καθεστώς υπό την τήρηση κανόνων, οι οποίοι προσδίδουν φυσιογνωμία στο θεσμό αυτό και επί πλέον εξασφαλίζουν την ομαλή και εύρυθμη λειτουργία του, αλλά και τη συνέχειά του. Κατά συνέπεια και ο θεσμός των Αγώνων της Ολυμπίας και οι σύγχρονοι διεθνείς Ολυμπιακοί Αγώνες ως θεσμοί κατά τα παραπάνω οφείλουν να διέπονται από τα στοιχεία που αναφέραμε, στη βάση των οποίων εκδηλώνουν το είναι τους στον κόσμο τον οποίο έχουν συσταθεί.
** Η μελέτη αυτή αποτελεί συμπερασματικό κεφάλαιο του Βιβλίου που είναι υπό εκτύπωση (Αθήνα 2024) με τίτλο : ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ Ηθικός Ορίζων - Δίκαιο & Διεθνείς Σχέσεις» Κείμενα εκ της μελέτης αυτής υποβλήθηκαν υπό μορφή υπομνήματος στον Πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων κατά τη συνεδρίαση της 16.5.2001, στην οποία ο συγγραφέας ως επικ. Καθηγητής έλαβε μέρος. Θέμα της σχετικής συνεδριάσεως ήταν: «Αρχαία Ολυμπία και Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004» και ανακοινώθηκε επίσης υπό τη μορφή αυτή στο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΠΕΠΦΑ (Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού 25-27 Μαΐου 2001, όπως και στο Συνέδριο νεολαίας του απόδημου ελληνισμού στις 6-10/12 –2001 στη Θεσσαλονίκη με ευθύνη διοργάνωσης του Υπ. Εξωτερικών και του ΤΕΙ Πειραιώς στις 30-3-2002.
[1] Βλ. Olympic Charter, Άρθρο 55 και τα σχετικά πρωτόκολλα της ΔΟΕ, με οδηγίες «The opening ceremony of the Games of the Olympiad 25 June 2024», ταυτόσημα και για τη λήξη αυτών. Κατανοεί κανείς ότι τον έλεγχο για το τι θα παρουσιασθεί έχει η ΔΟΕ κατά τις διατάξεις και της οικείας συμβάσεως να είναι σύμφωνο με αυτές, και με το οικείο πρωτόκολλο ! .
[2] βλ. http://www.ekead.gr/el/dioikisi/viografikoproedrou/sygrammatadimosieuseis
[3] Βλ. D. Panagiotopoulos ed. (1993), The Institution of the Olympic Games: A Multidisciplinary Approach, EKEAD - Telethrion: Athens, Πρβλ. του ιδίου (1991) Δίκαιο των Ολυμπιακών Αγώνων, Θεσμικό Πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αρχαία και Σύγχρονη Εποχή , Αντ. Ν. Σάκκουλας : Αθήνα.
[4] Βλ. Δ. Παναγιωτόπουλος (1991) Δίκαιο των Ολυμπιακών Αγώνων, Θεσμικό Πλαίσιο στην Αρχαία και Σύγχρονη Εποχή, Αντ. Ν. Σάκκουλας : Αθήνα: Αθήνα.
[5] Ibid, (2001), Αθλητικό Δίκαιο, Σύστημα- Θεμελίωση, Αντ. Σάκκουλας : Αθήνα, σελ. 24-33.